1880-1945

Akademickie kształcenie – droga z przeszkodami

Dwie fotografie (w jednej ramie): Zajęcia w Królewskiej Szkole Sztuki i Rzemiosła Artystycznego we Wrocławiu, ok. 1904-1909/10; 

Królewska Szkoła Sztuki i Rzemiosła Artystycznego we Wrocławiu, pocztówka, ok. 1911;
45 x 60 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz (poz. 1)

Fotografie: Casca Schlemmer (?):
Zajęcia w Państwowej Akademii Sztuki i Rzemiosła Artystycznego we Wrocławiu, ok. 1929: Warsztat metalowy, Klasa Josefa Vineckýego, Klasa liternictwa, Klasa rzeźbiarstwa u Roberta Bednorza (2 z lewej), Rysunek na tablicy u Paula Holza, Klasa architektury; 60 x 45 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Fotografie (w jednej ramie): Warsztaty w szkole snycerskiej w Cieplicach Śląskich (u góry: Elsbeth Siebenbürger w klasie C. dell´Antonio, 1936), ówczesna fotografia;
Płaskorzeźba przedstawiająca wojnę trzydziestoletnią, z serii 26 rzeźbionych tablic (75 x 35 cm) wykonanych dla sali posiedzeń jeleniogórskiego ratusza, ok. 1935, projekt Ernst Rülke, wykonanie, klasa szkoły snycerskiej w Cieplicach Śląskich, m.in. Elsbeth Siebenbürger;
45 x 60 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Reprodukcje (w jednej ramie): Willibald Krain (1886-1945), Karykatura z gazety karnawałowej „Der Lehrkörper der Kgl. Kunst und Kunstgewerbeschule Breslau“, 1906;
Strona gazetki studenckiej Królewskiej Szkoły Sztuki i Rzemiosła Artystycznego we Wrocławiu z karykaturą przedstawiającą Gertrud Fischer, ok. 1909-11;
Anonimowa karykatura przedstawiająca zajęcia u Karla Hanuscha, z gazetki studenckiej Królewskiej Szkoły Sztuki i Rzemiosła Artystycznego we Wrocławiu, ok. 1909-11
70 x 100 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Prace uczniów warsztatu cyzelowania, trybowania i emaliowania Akademii Wrocławskiej, projekty: Theodor von Gosen, werkmistrzowie: Tillmann Schmitz, Margarethe Pfauth, wg Schlesien, r. 6, 1912/13, nr 3, zał. 5 i 6 (Margarethe Pfauth (daty urodzin i śmierci nie znane) była od roku 1907 nauczycielem pozaplanowym w Królewskiej Szkoły Sztuki i Rzemiosła Artystycznego we Wrocławiu, od 1908 r. pomocnikiem technicznym warsztatu emalierskiego.), 45 x 60 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

 

Grete Schmedes, Szkice z okresu studiów w Królewskiej Szkole Sztuki i Rzemiosła Artystycznego we Wrocławiu

bez tytułu [studium aktu], ok. 1910/11, rysunek węglem, Szkic z okresu studiów w Królewskiej Szkole Sztuki i Rzemiosła Artystycznego we Wrocławiu, 60 x 45 cm

bez tytułu [studium aktu], ok. 1910/11, rysunek węglem, Szkic z okresu studiów w Królewskiej Szkole Sztuki i Rzemiosła Artystycznego we Wrocławiu, 80 x 60 cm

bez tytułu [studia figur], ok. 1909-11, rysunki węglem, Szkice z okresu studiów w Królewskiej Szkole Sztuki i Rzemiosła Artystycznego we Wrocławiu, 70 x 100 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz
Grete Schmedes, Projekt tacy (z okresu studiów), ok. 1910/11, rysunek tuszem, 40 x 50 cm

Dwa rysunki w jednej ramie: Grete Schmedes (1889-1985), bez tytułu [krokusy], ok. 1909-11, rysunek ołówkiem, (Studium kwiatów, praca z zajęć u Maxa Wislicenusa w Królewskiej Szkole Sztuki i Rzemiosła Artystycznego we Wrocławiu);
bez tytułu [studium kwiatów], bez daty, rysunek ołówkiem i akwarelą;
60 x 45 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Grete Schmedes (1889-1985), bez tytułu [portret Gertrud Fischer przy sztaludze], ok. 1909-11, rysunek węglem i białą farbą, 50 x 65 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Grete Schmedes , bez tytułu [portret Gertrud Fischer], ok. 1909-11, rysunek węglem na papierze, 70 x 60 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Gertrud Fischer (1890-?), bez tytułu [autoportret], 1925, litografia, 70 x 50 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Grete Schmedes , bez tytułu [studium fałd tkanin ułożonych na manekinach], 1924, kolorowany rysunek węglem, 60 x 45 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Grete Schmedes , bez tytułu [studium szkieletu], bez daty, rysunek ołówkiem [ze spuścizny artystek], 50 x 40 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

 

Gertrud Staats – największa osobowość artystyczna w środowisku śląskich artystek

Gertrud Staats „Martwa natura”, olej, pł., 41,2 x 52,3 cm,  MNWr VIII-2750

Gertrud Staats „Krajobraz z młynem”, ok. 1908, olej, tektura, 22,1 x 34,3 cm,  MNWr VIII-2757

Gertrud Staats „Krajobraz z Karkonoszy”, 1910, olej, tektura, 45,8 x 65,4 cm,  MNWr VIII-2780

Gertrud Staats, „Janowiec” 1880-1910, olej, karton, 24,3 x 34,3 cm, MNW Rys.Nm.XIX 1088

Gertrud Staats, „Wierzby nad wodą” 1880-1910, olej, tektura, 23 x 31,5 cm, MNW Rys.Nm.XIX 1089

Gertrud Staats, „Jesienne drzewa” 1880-1910, olej, płótno, 23,3 x 33 cm, MNW Rys.Nm.XIX 1090

Gertrud Staats, „Skaliste zbocze” ok. 1880, olej, tektura, 22,7 x 32,8 cm, MNW Rys.Nm.XIX 1091

Gertrud Staats, „Kwitnąca łąka” po 1889, olej, karton, 23 x 32,8 cm, MNW Rys.Nm.XIX 1092

Gertrud Staats, „Jezioro leśne” po 1889, olej, karton, 28,6 x 22,8 cm, MNW Rys.Nm.XIX 1093

Gertrud Staats, „Chałupa śląska” 1880-1910, olej, karton, 21,7 x 31,7 cm, MNW Rys.Nm.XIX 1094

Gertrud Staats, „Kwitnący ogród” 1880-1910, olej, karton, 22,8 x 31,6 cm, MNW Rys.Nm.XIX 1095

Gertrud Staats, „Sosny” 1900-1938 ?, piórko, gwasz, tusz, 46 x 56,8 cm, MNW 146846/1

Gertrud Staats, „Kobieta z dziećmi na skraju lasu” 1900-1938 ?, ołówek, piórko, gwasz,  45,2 x 57,5 cm, MNW 146846/3

Gertrud Staats, „Pejzaż wieczorny z okolic Obornik Śląskich”, ok. 1880-1910, olej, tektura, 24 x 32,2 cm, MNW 146940/1

Gertrud Staats, „Pniak” ok. 1880-1910, olej, tektura, 22 x 34 cm, MNW 146940/2

Gertrud Staats (1859-1938), bez tytułu, bez daty, olej na kartonie, 43,5 x 35 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Gertrud Staats, bez tytułu, 1923, olej na kartonie, 36,5 x 53 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

 

Artystki ze Stowarzyszenia Artystek Śląskich we Wrocławiu

Helene Tüpke- Grande „Na promenadzie”, l.20., olej, tektura, 24 x 29,5 cm,  MNWr VIII-2645

Helene Tüpke- Grande, „Łódka” b.d., linoryt kol., 21,3 x 27,2 cm,  MNWr 5653

Helene Tüpke-Grande, “Hafen” 1903, linoryt, 22,2 x 17,2 cm, MNW Gr.Ob.N.n. 178493

Helene Tüpke-Grande, “Ostseestrand” ok. 1903, akwaforta, sucha igła, 19,8 x 24,2 cm, MNW Gr.Ob.N.n. 178495

Helene Tüpke-Grande, “Schiffbrücke in Husum” ok. 1900, akwaforta, 13,8 x 17,2 cm, MNW Gr.Ob.N.n. 178496

Maria Spieler „Mój widok”, 1907, olej, tektura, 50 x 35,5 cm,  MNWr VIII – 490

Maria Spieler „Przejście Garncarskie””, 1879, olej, pł., 35 x 27 cm,  MNWr VIII – 531

Maria Spieler „Izba cechu rzeźników”, 1880, olej, pł., tektura, 40 x 48,5 cm,  MNWr VIII – 535

Marie Spieler, „Ulica w Sterzing (Ulica w Vipiteno z widokiem Torre delle Dodici) 1870-1913, akwarela, papier, 30 x 23 cm, MNW Rys.Nm.XIX 1068

Marie Spieler, „Plaża w Neuhäuser” 1870-1913, akwarela, papier, 17,3 x 25,2 cm, MNW Rys.Nm.XIX 1070

Marie Spieler, „Wiosna w śląskich górach” 1870-1913, akwarela, papier, 17 x 25,7 cm, MNW Rys.Nm.XIX 1071

Marie Spieler, „Widok ze Szklarskiej Poręby” 1870-1913, akwarela, papier, 18,1 x 27 cm, MNW Rys.Nm.XIX 1072

Marie Spieler, „Kanał w Wenecji” ok. 1883-1913, akwarela, papier, 16 x 20,5 cm, MNW Rys.Nm.XIX 1073

Marie Spieler, „Olevano” ok. 1883-1913, akwarela, papier, 12 x 17,7 cm, MNW Rys.Nm.XIX 1076

Marie Spieler, „Wąwóz rzeki Sagittario w Abruzji” 1870-1913, akwarela, papier, 23,2 x 31,4 cm, MNW Rys.Nm.XIX 1087

Elsa Bartsch „Nad Sekwaną”, 1913, olej, pł., 40 x 56,5 cm, MNWr VIII – 2834

Else Bartsch (ok. 1872/73-?), bez tytułu [martwa natura], 1913, olej na płótnie (Else Bartsch prowadziła już przed wybuchem I wojny światowej prywatną szkołę malarstwa i rysunku we Wrocławiu), 80 x 110 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Dorothea von Philipsborn „Klęczące dziewczyny”, 1939, rzeźba: brąz – odlew, wys. 35 cm,
 MNWr XXII-250

Dorothea von Philipsborn „Stojący chłopiec”, 1943, rzeźba: brąz – odlew, wys. 79 cm,  MNWr XXII-252

Dorothea von Philipsborn Plakieta – wizerunek kobiety, l. 30., rzeźba: brąz – odlew, 57 cm,
 MNWr XXII-251

Dora Scholz, „Krzeszów – fragment kościoła” b.d., litografia, 40,5 x 29 cm,  MNWr VII-427

Dora Scholz, „Kościół pokoju w Świdnicy”, przed 1939, litografia, 30 x 24 cm,  MNWr VII-12072

Dora Scholz, „Świdnica. Rynek”, przed 1939, litografia, 30 x 24 cm,  MNWr VII-12075

Johanna Pistorius (1881-1965), Kanał we Wrocławiu, 1908, olej na płótnie, (Johanna Pistorius pracowała jako malarka i fotograf we Wrocławiu w latach 20. i 30. XX w.), 76,5 x 99 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Katarina Kosack (1872-1945), bez tytułu [widok na Karkonosze z Kotłami Śnieżnymi], bez daty, olej na płótnie (Katarina Kosack pracowała jako artystka i nauczycielka w Cieplicach.), 73 x 88 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Margareta von Kurowski „Żebrak”, 1878-1907, olej, pł., 74 x 58,5 cm,  MNWr VIII – 1767

 

Ku nowoczesności

Johanne Gramatte, „Świerki” 1930, rys. ołówkiem, 23,5 x 19,8 cm, MNW Rys.W.O.445

Johanne Gramatte, „Drzewa” 1931, rys. ołówkiem, 23,5 x 19,8 cm, MNW Rys.W.O.446

Johanne Gramatte, „Kwiaty lilii” 1930, rys. ołówkiem, akwarela,  29,2 x 20,8 cm, MNW Rys.W.O.448

Reprodukcje: Max i Else Wislicenus na wystawie w Breslau, ok. 1900r., fotografia ówczesna;
Haft ręczny autorstwa pracowni tkaniny artystycznej na  wrocławskiej Królewskiej Szkole Sztuki i Rzemiosła Artystycznego pod kierownictwem Maxa i Elsy Wislicenus, ilustracja: Schlesien, 6 rocznik, 1912/13, s. 79.;
Haftowane prace Else Wislicenus na wystawie Niemieckiego Werkbundu w Bernie, 1917, wg Dekorative Kunst, r. 21, 1917, z. 3, s. 103; 60 x 45 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Else Wislicenus (1860-1949), tkaniny (w gablocie) 
Obraz z motywem serca, 1916 rok, haft techniką własną;
Czapka dla dziecka, bez daty, robótka na szydełku i haft;
Etui, bez daty, haft na skórze;
Brązowa torebka z aksamitu, bez daty, haft techniką własną;
Ocieplacz na dzbanek, bez daty, haft techniką własną i robótka na szydełku;
niedokończona praca tekstylna, bez daty, haft techniką własną, Muzeum Śląskie w Görlitz

Fotografie (w jednej ramie): Frieda Körner, Wanda Bibrowicz, Max Wislicenus i Grete Zeht (od l. do pr.) na tle kartonu do gobelinu „Taniec“ dla Królewskiego Budynku Rządowego we Wrocławiu, ok. 1911, ówczesna fotografia;
Wanda Bibrowicz i jej współpracownice „Śląskiego Warsztatu Tkactwa Artystycznego” w Szklarskiej Porębie Górnej, ok. 1911-19, ówczesna fotografia;
Wanda Bibrowicz na tle gobelinu „Pokój“ (1916), fot. bez daty;
45 x 60 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Fotografie (w jednej ramie): Zdjęcie portretowe Heleny (Heli) Bibrowicz (1892 – 1954), sprzed II wojny światowej.(Siostra tkaczki artystycznej Wandy Bibrowicz była także uczennicą Maxa Wislicenusa.);
Gonhild Wislicenus z pluszowymi zwierzątkami projektu Hely Bibrowicz, fotografia sprzed II wojny światowej;
Pluszowe zwierzątka projektu Hely Bibrowicz, niedatowane, zdjęcia ze spadku Wislicenus;
60 x 45 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Tkanina: Gobelin z czaplą i ptakami, Drezno ok. 1930, projekt i wykonanie: Wanda Bibrowicz (1878-1954) (Praca powstała we wspólnie z Maxem Wislicenusem prowadzonej w latach 1920-52 pracowni „Werkstätte für Bildwirkerei“ w pałacu Pillnitz pod Dreznem.), Muzeum Śląskie w Görlitz

Fotografie (w jednej ramie): Johanne Gramatte, ok. 1930, ówczesna fotografia, faksymile (W latach ok. 1927 do 1943 kierownik warsztatów tkactwa i haftu oraz wydziału odzieżowego w Miejskiej Szkole Rzemiosł i Przemysłu Artystycznego we Wrocławiu.);
Ptaki, gobelin, 1929 (?), lokalizacja nieznana, fotografia;
Ryby, gobelin, ok. 1927, lokalizacja nieznana, fotografia;
60 x 45 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Projekty: Anna Rading (1898-?), u góry: Wzorek do kołdry zdobionej koronką filetową, bez daty [1924/25], druk ofsetowy;
na dole: Projekt poduszki, 1928, druk ofsetowy (Od 1929 do stycznia 1932 r. nauczyciel techniczny warsztatów włókienniczych Akademii Wrocławskiej);
75 x 60 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Wanda Bibrowicz, „Haft z gryfem” pocz. XX w., tkanina, 74 x 50 cm, MNWr III-3481

Wanda Bibrowicz, Gobelin „Papugi”, 1920 r. tkanina, 90 x 68 cm, CMW 10618/z/1325

Wanda Bibrowicz, Poduszka wełniana (z motywem motyli i wierzby), 1919, tkanina, 47 x 47 cm, CMW 9846/z/1276

Wanda Bibrowicz, Poduszka wełniana (z motywem ryb), 1920, tkanina, 50 x 50 cm, CMW 11740/z/1400/2

Wanda Bibrowicz, Poduszka wełniana (z motywem geometrycznym), 1911-1919, tkanina, 45 x 45 cm, CMW 10581/z/1319

Max Wislicenus „Portret Wandy Bibrowicz” 1913, olej, płótno, 50 x 50 cm,  MNWr VIII-2947

Clara Sachs „Kwiaty” 1887-1921, olej, pł., 71 x 57 cm,  MNWr VIII – 2453

 

Górnośląskie arystki: Grete Waldau, Herta Strzygowski (młodzieńcza twórczość)

Grete Waldau „Na Piasku”, ok. 1910, olej, pł., 44 x 32 cm,  MNWr VIII-472

Grete Waldau, “Targ na ryby” 1890, szkic olejny na pł., 15,8 x 23,2 cm, MNW Rys.Nm.XIX 1134

Grete Waldau, “Ambona w kościele św. Marii Magdaleny we Wrocławiu” 1885 ?, szkic olejny na tekturze, 22,8 x 26,7 cm MNW Rys.Nm.XIX 1135

Grete Waldau, “Stalle w kościele MP na Piasku we Wrocławiu” 1886, szkic olejny na tekturze, 22,3 x 24,5 cm, MNW Rys.Nm.XIX 1136

Grete Waldau, “Rzeźba w ogrodzie zoologicznym we Wrocławiu” 1890-1935, szkic olejny na pł., 23,9 x 17,9 cm, MNW Rys.Nm.XIX 1137

Grete Waldau, “Wnętrze kościoła” 1891, akwarela, papier, 51 x 36,8, MNW Rys.Nm.XIX 1620

Grete Waldau (1868-1935), Aula Leopoldyńska Uniwersytetu Wrocławskiego, ok. 1916, olej na płótnie, (Grete Waldau tworzyła w od roku 1900 w Berlinie, miała jednak bliskie powiązania ze Śląskiem.), 76 x 100 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Hertha Strzygowski „Koniec lata w Beskidach”, 1919 r., akwarela na papierze, 57 x 72 cm,  MBB/S/1214

Hertha Strzygowski „Stare białodrzewy w Beskidach”, 1919-19209r., akwarela na papierze, 50 x 65 cm,  MBB/S/1215

Hertha Strzygowski „Studium drzewa z Cygańskiego Lasu”, 1922 r., olej na tekturze, 52 x 58 cm,  MBB/S/2972

Hertha Strzygowski „Portret kobiety w woalu”, 1913 r., rys. węglem na papierze, 51 x 41 cm,  MBB/S/5211

Hertha Strzygowski „Autoportret”, 1914 r., rys. węglem na papierze, 52 x 41 cm,  MBB/S/5179

Hertha Strzygowski „Portret młodej kobiety”, 1917 r.,  rys. sepią i pastelą na papierze, 42,7 x 33 cm,  MBB/S/5194

Hertha Strzygowski „Akt męski stojący”, 1917 r., rys. sepią na papierze, 47,6 x 32 cm,  MBB/S/5199

Hertha Strzygowski „Portret staruszki w chustce”, 1915 r., rys. węglem na papierze, 49 x 39,2 cm,  MBB/S/5183

Hertha Strzygowski „Portret mężczyzny w okularach”, ok. 1917r.,  rys. węglem na papierze, 44,5 x 40,5 cm,  MBB/S/5189

Hertha Strzygowski „Spojrzenie” [Główka dziecka z tulipanem], 1930 r., akwaforta na papierze, 27,5 x 19,5 cm,  MBB/S/522

 

Graficzki, rysowniczki, ilustratorki

Helma Fischer, „Ostrów Tumski we Wrocławiu” ok. 1910, akwaforta, 9,3 x 14,6 cm, MNWr VII-6030

Helma Fischer, „Białoskórnicza we Wrocławiu” po 1900, akwaforta,  31,7 x 23,7 cm, MNWr VII-6031

Helma Fischer, „Plac uniwersytecki we Wrocławiu” po 1904, akwaforta,  52,6 x 38,7 cm, MNWr VII-12940

Helma Fischer, „Dom Wagi Miejskiej w Nysie” pocz. XX w., akwaforta,  19 x 14 cm, MNWr VII-14425

Helma Fischer, „Wierzby” pocz. XX w., akwaforta ,  21,8 x 15 cm, MNWr VII-17261

Helma Fischer – dwie płyty graficzne: Ostrów Tumski, ok. 1900 płyta miedziana, 19,7 x 27,7 cm; Ulica Białoskórnicza, ok. 1900, płyta miedziana, 27,8 x 20,5 cm,  MNWr VII-8843, VII-8845

Helma Fischer, „Ulica we Wrocławiu” przed 1945, akwaforta barwna, 18,5 x 10,5 cm, MNW Gr.W.O.1950

Helma Fischer, „Ostrów Tumski we Wrocławiu” przed 1945, akwaforta, 12,5 x 13,5 cm MNW Gr.W.O.1952

Helma Fischer, „Mostek”, akwaforta, MNW Gr.W.O.1953

Helma Fischer, „Powódź”, przed 1945, akwaforta, 14 x 21 cm, MNW Gr.W.O.1954

Helma Fischer (ok. 1860/70 -?), bez tytułu [widok na Ostrów Tumski we Wrocławiu], bez daty, rycina, wyd. Verlag Bruno Richter (Wrocław), (Helma Fischer tworzyła do 1930 we Wrocławiu i Oleśnicy.), 25 x 30 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Helma Fischer, bez tytułu [Wrocławski Ratusz], bez daty, rycina, 40 x 50 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Cornelia Paczka-Wagner, „Entwurf zu einer Bronzeplakette” przed 1907, algrafia, 26,5 x 20 cm,  MNW Gr.Ob.N.n. 214679

Cornelia Paczka-Wagner, „Glorie und Liebe” 1904, algrafia, 29 x 21 cm, MNW Gr.Ob.N.n. 178104

Cornelia Paczka-Wagner, „Głowa kobiety” ok. 1900, algrafia, 28 x 21,5 cm, MNW Gr.Ob.N.n. 178105

Cornelia Paczka-Wagner, „Arme Seelen” ok. 1900, akwaforta, 14 x 22,5 cm, MNW Gr.Ob.N.n. 178106

Cornelia Paczka-Wagner, „Portret panny Nadiny Radowitz” 1894, akwaforta, sucha igła, 35,6 x 29,7 cm, MNW Gr.Ob.N.n. 179154

Cornelia Paczka, „Die Pare”/ Para, algrafia, kredka, papier, MNK III-ryc-5289

Cornelia Paczka, Mutter und Kind”/Matka i dziecko, algrafia, MNK III-ryc-5275

 

Sztuka kobiet po 1918

Paula Grünfeld (1897-1945), bez tytułu [portret kobiety], 1920, olej na płótnie, (Uczennica Oskara Molla; tworzyła w latach 20. XX. we Wrocławiu.), 55 x 44 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Paula Grünfeld, Bez tytułu [scena figuralna],1921, litografia, 60 x 45 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Gertrud Fischer, „Pejzaż”, 1926, akwaforta,  15,5 x 23,5 cm, MNWr 6289

Grete Schmedes, „Drzewa” b.d., drzeworyt, 12,5 x 10 cm,  MNWr 5621

Grete Schmedes, „Koźlę” przed 1930, drzeworyt, 12,5 x 10,2 cm, ,  MNWr 5622

Grete Schmedes, „, Między skałami w dolinie Kamieńczyka (Ślady na skraju lasu)” 1920, drzeworyt, 32 x 23,5 cm,  MNWr 5623

Grete Schmedes, „Zwiastowanie”, ok. 1934, drzeworyt, 15,5 x 11 cm,  MNWr 5626

Grete Schmedes, „Ucieczka do Egiptu”, ok. 1934, drzeworyt, 15,3 x 10,8 cm,  MNWr 5627

Grete Schmedes, „Pasterze z Betlejem”, ok. 1934, drzeworyt, 14,8 x 10,8 cm,  MNWr 5628

Grete Schmedes, „Kościół św. Krzyża we Wrocławiu” przed 1933, drzeworyt, 37,5 x 34,5 cm, MNW Gr.Ob.N.n. 179214

Grete Schmedes (1889-1985), Kotły Śnieżne, 1922, drzeworyt, 60 x 45 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Grete Schmedes, Między skałami w dolinie Kamieńczyka, bez daty, drzeworyt, 60 x 45 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Grete Schmedes, Ilustracje do „Oberschlesisches Liederbuch“, bez daty, drzeworyty, 60 x 45 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Elfriede Springer, „Gniewków k. Jawora”, ok. 1929, rys. ołówkiem,  16,8 x 10,7 cm, MNWr VII-5340

Elisabeth Zimbal, Ilustracje do baśni i tekstów, lata dwudzieste, rysunek piórkiem, 45 x 60 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Ruth Hoffmann (1893-1974), Bez tytułu [szczęśliwe dni], 1928, rycina (Zajmująca się grafiką użytkową i malarstwem artystka i pisarka tworzyła we Wrocławiu, w czasach reżimu nazistowskiego obłożona została zakazem publikowania.) 40 x 30 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Paula Grünfeld: Kompozycja Bożonarodzeniowa, ok. 1932, litografia, 31,5 x 24,5 cm,  MNWr 7075

Reprodukcje: Marie Luise Kaempffe (1892-1963), Wycinanki z książki „Weihnacht“, Lipsk lata 20. XX w. (wyd. H. Haessel),
Wycinanki do książki „Die Heilandsgeschichte“, Lipsk ok. 1920 (wyd. H. Haessel) (Kaempffe zasłynęła od roku 1920 wycinankami. Na jej twórczość wpłynęła w znacznym stopniu m.in. podróż po Azji w latach 1925-27), 45 x 60 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Reprodukcje: Paquita Kowalski-Tannert (1890-1968), Projekty okładki czasopisma „Der Oberschlesier“ oraz katalogu „Schlesische Wertschau“ 1927-1935, 60 x 45 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Elisabeth Zimbal (1887-1985), bez tytułu [portret córki Margarety], lata 20. XX w., rysunek ołówkiem, 50 x 80 cm; Muzeum Śląskie w Görlitz

Grete Schmedes, bez tytułu [portret Margarety Zimbal], lata 20. XX w., rysunek ołówkiem, (Schmedes łączyła ścisła wspólnota życiowa i artystyczna z siostrą Elisabeth i szwagrem Hansem Zimbalem we Wrocławiu i Berlinie), 50 x 80 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Dwa rysunki w jednej ramie: Eva Maria Volck (1892-1981), bez tytułu [portret dziecka], bez daty, rysunek pastelą;
bez tytułu [portret dziecka], 1929, rysunek pastelą;
50 x 70 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Eva Maria Volck (1892-1981), Bez tytułu [kwiaty w ogrodzie], 1944, akwarela, (Studium kwiatów w parku posiadłości w Strzelcach Świdnickich), 60 x 45 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

W gablocie:
Elisabeth Stein-Tiedemann (1902-um 1980), Młoda kobieta, 1923, imitacja odlewu z żelaza;
Dorothea von Philipsborn (1894-1971), bez tytułu [walka Jakuba z aniołem (?)], bez daty, rzeźba w drewnie (Artystkę łączyła wspólnota życiowa i artystyczna z Evą Marią Volck na posiadłości w Strzelcach Świdnickich.)
Dorothea von Philipsborn, bez tytułu, bez daty, rzeźba: odlew z brązu;
Dorothea von Philipsborn, bez tytułu, bez daty, rzeźba: odlew z brązu, Muzeum Śląskie w Görlitz

Fotografie (w jednej ramie): Dorothea von Philipsborn, bez tytułu, bez daty, odlew z brązu;
Dorothea von Philipsborn, bez tytułu, bez daty, odlew z brązu;
Dorothea von Philipsborn w wieku 14 lat podczas wykonywania portretu, 1908, ówczesna fotografia;
Dorothea von Philipsborn w atelier na posiadłości w Strzelcach Świdnickich, lata 30. XX w., ówczesna fotografia;
Dorothea von Philipsborn, Pomnik „Pamiętajcie o Górnym Śląsku“, Świdnica 1922, granit, ówczesna fotografia;
60 x 45 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Dwa rysunki w jednej ramie: Dora Scholz (1883-?), bez tytułu [troje dzieci rodziny Olgi Opitz], bez daty, rysunek ołówkiem;
bez tytułu [portret Olgi Opitz], bez daty, rysunek ołówkiem;
60 x 45 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Irmingard Aust (1900-1992), Panorama Karkonoszy, niedatowane, akwarela, 44 x 53 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

W gablocie: Elsbeth Siebenbürger (1914-2007), bez tytułu, 1964, rzeźba w drewnie, Muzeum Śląskie w Görlitz

Pocztówki (w jednej ramie): Prace autorstwa René Sintenis (1888-1965), (Pochodząca z Kłodzka rzeźbiarka tworzyła w Berlinie.), 60 x 45 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Fotografie (w jednej ramie): Marg Moll (1884-1977), bez tytułu [akt kobiecy], bez daty, odlew z brązu (Tworzyła wspólnie z Oskarem Mollem w latach 1919-1932 we Wrocławiu. Od 1920 członek Związku Artystów Śląska.);
Sowa, 1928, trybowana w mosiądzu;
45 x 60 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Käthe Ephraim-Marcus (1892-1970), Bez tytułu [Notre Dame, Paryż], ok. 1928, olej na płótnie (Studiowała m.in. u Lovisa Corintha i Maxa Beckmanna, ponadto w Paryżu i Wenecji. W latach 20. XX w. tworzyła we Wrocławiu. W 1934 r. wyemigrowała do Palestyny.); 86 x 73 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Elisabeth Rüdel (1900-1994), Piccola marina, 1926, litografia (Rüdel była w latach 1924-26 uczennicą Kanoldta; najpierw w Monachium, a później na Akademii Wrocławskiej.); 80 x 60 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Charlotte Pauly, „Wieśniacy w Portugalii (szkice głowy dziewczęcej)” ok. 1931, rys. ołówkiem, 33,5 x 25,2 cm, MNW Rys.W.O.433

Charlotte E. Pauly (1886-1981), Byk nad jeziorem Bergsee, ok. 1946-49, akwaforta i akwatinta, 50 x 70 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Fotografia: Portret Grety Leistikow, ok. 1921, fot. Elfriede Reichelt (1883-1953),Wrocław, 60 x 45 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Dwie fotografie (w jednej ramie): Portrety Grety Leistikow, ok. 1921, fot. Elfriede Reichelt (1883-1953), Wrocław (Elfriede Reichelt prowadziła we Wrocławiu atelier fotografii artystycznej. Grete Leistikow pracowała tam prawdopodobnie w latach 1911 do 1925/26.); 45 x 60 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Dwie fotografie (w jednej ramie): Grete i Hans Leistikow w strojach Pierota, ok. 1921, fot. Elfriede Reichelt (1883-1953), Wrocław (Rodzeństwo Leistikow prowadziło wspólne działania artystyczne, od roku 1927 we Frankfurcie nad Menem); 45 x 60 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Fotografia: Grete i Hans Leistikow w strojach Pierota, ok. 1921, fot. Elfriede Reichelt (1883-1953), Wrocław, 45 x 60 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

Dwie fotografie (w jednej ramie): po l.: portret berlińskiego poety Ernsta Thrasolta, 1925, po pr.: portret artysty Hansa Leistikowa, Tąpadła 1916, fot. Grete Leistikow (1893-?), Wrocław, : 45 x 60 cm, Muzeum Śląskie w Görlitz

 

Po 1945 roku

Jagoda Adamus, z cyklu "Labirynty" Explicit, 2008, olej, płótno, Galeria Bielska BWA w Bielsku Białej

Renata Bonczar, Port słońca, 2008, olej, płótno, własność prywatna

Urszula Broll, Kompozycja monochromatyczna I, 1965, olej, płótno, Muzeum Śląskie w Katowicach

Izabela Cieszko, Statystyki – singielki, 2007, akryl, olej, płótno, Muzeum w Bielsku Białej

Karina Czernek, 40 tygodni, 2004/2005, technika własna, Muzeum w Bielsku Białej

Agnieszka Czyżewska, Mgła, 2011, olej, płótno, własność prywatna

Barbara Gawęda-Badera, Rozmowa, 2011, olej, płótno, własność prywatna

Jolanta Jastrząb, Inkubator, 2005, akryl, płyta pilśniowa, własność prywatna

Ewa Jędryk-Czarnota, W lustrze, 1991, olej, płótno, Muzeum w Bielsku Białej

Elżbieta Kapusta-Kozera, Real IV, 2004, akryl, tempera, płótno, Fundacja dla Śląska

Dominika Kowynia, Film, 2009, olej, płótno, Galeria "Czas" w Będzinie

Elżbieta Kuraj, Dźwięki czerwieni, 2010, technika mieszana, płótno, własność prywatna

Małgorzata Lazarek, Wspomnienie, 2012, akryl, płótno, własność prywatna

Regina Lipecka, Odpływ, olej, płótno, własność prywatna

Ewa Matras, Ona coś wie, 2010, akryl, płótno, własność prywatna

Katarzyna Nowak-Zagórska, Ptaki w ogrodzie, 2008, akryl, płótno, własność prywatna

Izabela Ołdak, Reminiscencje utraconej wiedzy, 2011/2012, akryl, ekolina, płótno, własność prywatna

Łucja Piwowar-Bagińska, Bez tytułu, b.d., olej, płótno, Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu

Paulina Poczęta, Marzyć marznąć, 2010, akryl, płótno, własność prywatna

Emilia Posyłek, Ważka między nami, 2010, olej, płótno, własność prywatna

Małgorzata Rozenau, Mild as May, 2010, akryl, olej, płótno, własność prywatna

Agata Sobczyk, Autoportret z Jorgusiem, 2010/2011, olej, akryl, płótno, własność prywatna

Ewa Sycha, Art. 07, 2007, technika mieszana, płótno, własność prywatna

Teresa Sztwiertnia, Psalm 23 (Stół dla mnie zastawiasz wobec moich przeciwników), 2008, olej, płótno, własność prywatna

Halina Tymusz, Inia, 2006, olej, płótno, własność prywatna

Beata Wąsowska, Stan skupienia, 2010, olej na płótnie, własność prywatna

Grażyna Zarzecka-Czech, Trzy dewotki, 2007, olej/płótno, własność prywatna

Ewa Zawadzka, z cyklu Neuronalne przestrzenie – zapis VII/10, 2010, olej/płótno, własność prywatna

Aloiza Zachadzka-Marcolla, Pejzaż XIV, 1960, olej, płótno, Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu

Janina Biała, Gałęzie, 1985, linoryt barwny, papier, Muzeum Śląskie w Katowicach

Judyta Bernaś, z cyklu Droga XIII, 2008, druk cyfrowy, papier, kalka, własność prywatna

Joanna Bogusławska-Murawa, Standard Information, 2006, technika własna, druk cyfrowy, papier, własność prywatna

Teresa Bryning-Kalinowska, Nic do powiedzenia, 2012, linoryt, papier, własność prywatna

Katarzyna Dziuba, Błękitna alternacja, 2011, druk cyfrowy pigmentowy, papier, własność prywatna

Krystyna Filipowska, Pejzaż śląski, 1973, linoryt, papier, własność prywatna

Hanna Grzonka, Włóczęga, 2010, technika mieszana, własność prywatna

a short story, videoart, płyta DVD, własność prywatna

Monika Hartman, Our games, 2005, collage, rysunek, tektura, własność prywatna

Katarzyna Gawrych-Olender, Po obiedzie idę na wojnę, 2005, druk cyfrowy, papier, własność prywatna

Mieczysława Kamińska, Samotność w raju I, 1974, akwaforta, papier, Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu

Katarzyna Kroczek, Algorytm czerwony III, 2009, druk cyfrowy, papier, własność prywatna

Anna Kowalczyk-Klus, Do głębi serca chłodny, 1975, akwaforta, papier, Muzeum Śląskie w Katowicach

Małgorzata Łuszczak, z cyklu "Pole widzenia" Ekrany 4, 2012, druk cyfrowy, własność prywatna

Dorota Nowak, Kubicowie, 2003, druk cyfrowy, techniki wklęsłe, intaglio, papier, Muzeum w Bielsku Białej

Joanna Piech-Kalarus, Mafiofoza III, 1982, linoryt, papier, Muzeum Śląskie w Katowicach

Weronika Siupka, Wieża, 2011, akwaforta, papier, własność prywatna

Jadwiga Smykowska, L'homme, b.d., drzeworyt, Muzeum Śląskie w Katowicach

Aleksandra Telka-Budka, W poszukiwaniu osi świata, – góra Kajlasz, 2009, akwaforta, papier, własność prywatna

Tamara Berdowska, Relief, 2011, olej, płyta nds, własność prywatna

Katarzyna Handzlik-Bąk, z cyklu "Pocztówki" Dzieciństwo, 2007, glina szamotowa, papier, drut miedziany, własność prywatna

Sybilla Skałuba-Pamuła, z cyklu "Wycinek symetrii" Obiekt X, 2010, drzeworyt (relief), własność prywatna

Ewa Wąsikiewicz-Wolnicka, Leżąca (Akt), 1967, drewno, Muzeum w Bielsku Białej

Joanna Żochowska, Lalka. Słodkie maliny, 2010, ceramika, metal, tkanina, drewno, własność prywatna

Ewa Elżbieta Bergel, z cyklu "Skamieniałości" Przełom muszlowy (dyptyk), 1986/87, technika własna, juta formowana w jednym kawałku, własność prywatna

Maria Błotko-Kiszka, Kontrapunkt, 1990, technika własna, własność prywatna

Violetta Malczyk-Kotarska, Formy ostre, 2000, technika własna, len, własność prywatna

Grażyna Malinowska-Krakowczyk, Podróż sentymentalna, 1990, technika własna, własność prywatna

Sonia Pryszcz-Botor, z cyklu "Pułapki" (5 obiektów), 1998-2000, technika własna, własność prywatna

Renata Domke, z cyklu "Chusty" Moduł, 2004/2005, farby tekstylne, płótno, własność prywatna

Ewa Rosiek-Buszko, z cyklu "Odlot ptaków", 2009, technika własna, papier japoński washi, własność prywatna

Dominika Rzychoń, z cyklu "Śmieszne polskie powiedzonka" Myjcie się dziewczyny, nie znacie dnia ani godziny, 2012, technika mieszana, olej, drewno, tkanina, własność prywatna

Hanna Żywicka, Rusałka żałobnik/Epitafium, 2012, len wyszywany półprzezroczysty, własność prywatna

Jolanta Czerniak, Jednorożec, 1986, rzeźba ceramiczna, kamionka czerwona, szkliwo, własność prywatna

Maria Kupczak-Zajadacz, Ptaki, 1989, rzeźba ceramiczna, własność prywatna

Anna Bodnar, bez tytułu, 2008, fotografia czarno-biała, własność prywatna

Joanna Chudy, z cyklu "Wieczność i chwila" Zabawy w chowanego, 2009, fotografia barwna, papier, własność prywatna

Aleksandra Janik, Impas, 2009, druk cyfrowy, papier, własność prywatna

Jowita Mormul, z cyklu Kobieta, 1999, odbitka srebrzona tonowana w sepii, własność prywatna

Natalia LL, Sztuka postkonsumpcyjna, 1975, fotografia czarno-biała, Fundacja dla Śląska

Laura Pawela, ...and the sky is blue, 2009, (instalacja), drweno, drut, plastikowe folie, loghtbox, własność prywatna

Zofia Rydet, Zagrożenie, fotografia czarno-biała, collage, Fundacja dla Śląska

Joanna Rzepka-Dziedzic, Domowniczka, 2010, fotoobiekt, własność prywatna

Anna Sielska, Czysta formalność, 2006, fotografia barwna, własność prywatna

Maria Śliwa, z cyklu "Relacje", 2003, fotografia czarno-biała, własność prywatna

Karolina Tyrna, Kobieta przy stole z cyklu "Familia Brassicaceae", 2002/2003, fotografia bromowa, technika własna, Muzeum w Bielsku Białej

Mężczyzna przy stole z cyklu "Familia Brassicaceae", 2002/2003, fotografia bromowa, technika własna, Muzeum w Bielsku Białej

Aleksandra Polisiewicz, ul. św. Jana, videoart, płyta DVD, Fundacja dla Śląska

Sabina Sujecka, Ludwik Metz – życie i twórczość, videoart, płyta CD, własność prywatna

Diana Rönnberg, Katteduetten, videoart, płyta DVD

Joanna Sowula, bluza Górnik, 2009, technika ręczna na drutach, akryl, własność prywatna

Monika Brauntsch, Sonia Słaboń, Kafti Design, Berga (dwie lampy: czarno-mleczny, biało-mleczny), polipropylen, własność prywatna

Monika Kłak, koszulka T-shirt, projekt logo Ronda Sztuki, 2006, własność prywatna

Anna Kmita, Justyna Kucharczyk, Agnieszka Nawrocka, projekt całościowy identyfikacji cyklu konferencji Revita Silesia

Justyna Kucharczyk, Agnieszka Nawrocka, projekt systemu informacji dla budynku Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach

Monika Starowicz, La Boca Erotica, druk offsetowy, własność prywatna

Martyna Paluchiewicz, Dochodzę do furtki w 3 sekundy. A Ty?, sitodruk, papier, własność prywatna

Kaja Renkas, Seks to zdrowie dbajmy o nie, druk offsetowy, własność prywatna

Barbara Skrzeczek, Projekt wyposażenia łaźni parowej – stanowisko do odnowy biologicznej, własność prywatna

Anna Musz, Projekt systemu informacji dla dzielnicy Nikiszowiec w Katowicach, własność prywatna

Aleksandra Giza, projekty książek: Wisława Szymborska "Wiersze" i "Eksploracje", własność prywatna

Krzysztofa Frankowska, projekty książek dla Muzeum Śląskiego w Katowicach, własność prywatna

"Ekspozycja podejmuje szczególny, bardzo ciekawy i zasadniczo dotąd niezbadany w odniesieniu do Śląska temat „sztuki kobiecej”, jej rozwoju od 2. poł. XIX w. do czasów współczesnych. Wystawa podzielona zostanie na dwie części. Pierwsza z nich zaprezentuje zarówno zagadnienie edukacji kobiet na uczelniach artystycznych przed I wojną światową, prace z dziedzin „przeznaczonych” dla płci żeńskiej (haft, koronkarstwo, tkactwo), jak i eksponaty ze sfery długo uważanej za „męską”, czyli rzeźbiarstwa.

W części drugiej wystawa będzie pokazywała prace akcentujące odmienność powojennej sztuki kobiecej w stosunku do dzieł powstałych przed 1945 rokiem. Odmienność prezentowanych obiektów będzie uwypuklona przez styl, podejmowaną tematykę, technikę artystyczną oraz dziedzinę sztuki dotychczas wiązaną głównie z aktywnością mężczyzn (m.in. projektowanie użytkowe, czyli tzw. design).

Na wystawie zobaczymy dzieła artystek działających głównie na terenie Górnego Śląska i częściowo Śląska Opolskiego. Prezentowane prace są dziełami kobiet wywodzących się z naszego regionu i tych, które przybyły tutaj w wyniku życiowych okoliczności i zdarzeń, kobiet wykształconych na śląskich uczelniach, jak również absolwentek innych akademii artystycznych, związanych z tym miejscem poprzez pracę twórczą, często łączoną z działalnością pedagogiczną.

Pierwsza część ekspozycji obejmie prezentację spuścizny Ślązaczek z okresu ok. 1880–1945, którą otwierają m.in. materiały archiwalne, zdjęcia, gazetki uniwersyteckie oraz szkolne i wczesne prace artystek. Początki formowania się żeńskiego systemu kształcenia były trudne, często „rozbijały się” o stereotypowe postrzeganie funkcji kobiet w społeczeństwie, a także o deprymujące podejście do ich możliwości intelektualnych. Kobiety przez długie lata nie miały szans na poważniejszą karierę zawodową. Zjawisko to ilustruje kolejna sekwencja wystawy prezentująca dojrzałe dzieła wykształconych artystek. Są wśród nich przede wszystkim przedstawienia pejzażowe, portrety, martwe natury i kwiaty – gatunki malarskie, które uważano wówczas za przeciwstawne sztuce oficjalnej. Prace te są jednak dalekie od dyletantyzmu. Malarstwo plenerowe, nieobciążone regułami sztuki akademickiej, wyznaczało nowy kierunek rozwoju malarstwa na Śląsku. Wiodącą przedstawicielką tego nurtu stała się związana z Wrocławiem Gertrud Staats.

W latach 20. wiele kobiet zwróciło się ku nowemu kierunkowi – fotografii artystycznej. Było to korzystne w kryzysowych latach po pierwszej wojnie światowej, gdyż pozwalało łączyć ambicje artystyczne z pracą zarobkową. Spośród ponad 500 znanych dziś nazwisk artystek, działających na obszarze Górnego i Dolnego Śląska na przełomie XIX i XX w., udało się zaprezentować dzieła 32 z nich.

Druga część wystawy obejmuje sztukę wybranych artystek działających na Śląsku w okresie powojennym, gdy zmiany społeczno-polityczne przyczyniły się do stworzenia nowych warunków i możliwości edukacyjnego rozwoju kobiet. Powstanie Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych we Wrocławiu oraz filii krakowskiej ASP w Katowicach stało się zachętą i szansą dla wielu utalentowanych adeptek sztuki – stąd obecność kobiet praktycznie we wszystkich dziedzinach działalności artystycznej.

Wyjątkowość działającej w latach 50. Grupy ST 53, którą współtworzyła wybitna artystka Urszula Broll, jest potwierdzeniem tego zjawiska. W tradycyjnym środowisku sztuka kobiet miała charakter bardziej zachowawczy, zarówno w obszarze tematyczno-treściowym, jak i formalnym. Dopiero artystki wykształcone w okresie politycznego przełomu lat 90. i w następnych dwóch dekadach dokonujących się przemian sięgały po nowe możliwości i wyzwania. Sztuka przez nie tworzona ma charakter wielowątkowy, zróżnicowany tematycznie i formalnie, w różnym stopniu zainspirowany specyfiką śląskiego regionu. Jest w niej kobieca emocjonalność, traktowana z pewną dozą protekcjonalizmu, feministyczna niezależność – walcząca i prowokacyjna. Są też rozważania czysto intelektualne, łączone tradycyjnie choć niesłusznie z twórczością artystów-mężczyzn.

Część współczesna zaprezentuje dzieła o podłożu emocjonalnym, odwołujące się do sfery snu, marzeń, wspomnień i tradycji w stylu nieco sentymentalno-nostalgicznym. Osobną część tworzą prace wyrażające autorefleksję i świadomość odmienności własnej płci, związane z tym ograniczenia, wyzwania oraz eksplorację związków z innymi. W trzeciej grupie znalazły się prace z tzw. nurtu intelektualnego, wyrażające zainteresowanie abstrakcją geometryczną, budową i funkcją otaczającej przestrzeni (głównie miejskiej) oraz relacją między tą przestrzenią a jednostką ludzką, jako elementem społecznej zbiorowości."

 

Za: Muzeum Śląskie, [https://muzeumslaskie.pl/pl/wystawy/sztuka-kobiet-kobiety-w-sztuce-artystki-na-slasku-1880-2000/]

Wystawa wspierana finansowo przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Kraju Związkowego Saksonia.

Konsultacja merytoryczna: Ksenia Stanicka-Brzezicka.

Plakat ZOBACZ